Zostań społecznym Opiekunem Zabytków – 2025

W Twojej okolicy znajduje się zabytek, który niszczeje? Znasz miejsce, które zasługuje na pamięć i ochronę? A może po prostu chcesz robić coś ważnego – działać z pasją, poczuciem sensu i dla dobra wspólnego. Zostań Społecznym Opiekunem Zabytków – to prostsze, niż się wydaje.

Kim jest społeczny opiekun zabytków?

Nasza kampania ma na celu zachęcenie do aktywności obywatelskiej, która ma umocowanie ustawowe. Instytucja Społecznego Opiekuna Zabytków została wprowadzona na mocy rozdziału 10 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U. z 2022 r. poz. 840 z późn. zm.).

To oficjalny status, który przyznaje obywatelowi rolę wspierającą służby konserwatorskie w opiece nad dziedzictwem kulturowym. Społeczny Opiekun Zabytków otrzymuje legitymację, a jego działania mają charakter uznany administracyjnie.

Opiekuna ustanawia starosta lub prezydent miasta – na wniosek Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. My pomagamy w przygotowaniu takiego wniosku, doradzamy, udostępniamy wzory, a także organizujemy szkolenia, aby każdy, kto chce, mógł rozpocząć świadome i efektywne działanie.

Więcej informacji o tym kim jest społeczny opiekun zabytków: https://komitetochronyzabytkow.pl/kim-jest-spoleczny-opiekun-zabytkow-jak-nim-zostac/

O Akcji

Akcja „Zostań społecznym opiekunem zabytków” to inicjatywa Komitetu Ochrony Zabytków i Dóbr Kultury, której celem jest:
✔️ popularyzacja roli i znaczenia Społecznych Opiekunów Zabytków,
✔️ zwiększenie liczby opiekunów w powiatach, gdzie dziś ich brakuje lub jest ich zaledwie kilku,
✔️ realne wsparcie dla służb konserwatorskich i lokalnych społeczności,
✔️ budowanie sieci aktywnych obywateli – ambasadorów dziedzictwa.

Jak to działa?

🔹 Odwiedzamy po kolei wszystkie powiaty Małopolski – rozpoczynamy 18 kwietnia 2025 r., w Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków.
🔹 Udostępniamy materiały edukacyjne i graficzne we współpracy z lokalnymi samorządami.
🔹 Prowadzimy kampanię informacyjną i reklamy sponsorowane.
🔹 Zbieramy zgłoszenia od osób zainteresowanych – przez formularz na stronie.
🔹 Organizujemy szkolenia online – o przepisach, obowiązkach i możliwościach społecznego opiekuna.
🔹 Pomagamy w wypełnieniu i złożeniu wniosków do wojewódzkiego konserwatora zabytków.
🔹 A przez cały czas – wspieramy, doradzamy, motywujemy.

Dlaczego to ważne?

📍 Społeczni Opiekunowie Zabytków to „oczy i uszy” dziedzictwa – pierwsza linia ochrony lokalnej historii.
📍 Pomagają urzędom, reagują na zagrożenia, prowadzą działania edukacyjne.
📍 Ich rola jest uznana prawnie – ale to zaangażowanie i pasja nadają jej prawdziwą wartość.

Dołącz do nas!

Jeśli czujesz, że to coś dla Ciebie – wypełnij formularz zgłoszeniowy.
Nie musisz być ekspertem. Wystarczy chęć działania, ciekawość i serce dla historii.
Razem możemy więcej – dla zabytków, dla naszej tożsamości, dla przyszłych pokoleń.

👉 [Przejdź do formularza i zgłoś się już dziś!]

Patronaty

Akcja została objęta Patronatem Honorowym Wojewody Małopolskiego dr. inż. Krzysztofa Jana Klęczara oraz Małopolskiej Wojewódzkiej Konserwator Zabytków mgr inż. arch. Katarzyny Urbańskiej. To dla nas ogromne wyróżnienie i wyraz wspólnej troski o dobro wspólne, jakim są polskie zabytki.

– Społeczny opiekun zabytków to osoba lub organizacja, której zadaniem jest ochrona i promowanie dziedzictwa kulturowego. Status ten nadawany jest na podstawie ustawy z 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Jego ustanowienie oraz cofnięcie reguluje starosta lub prezydent miasta na prawach powiatu na wniosek wojewódzkiego konserwatora zabytków. Zachęcam wszystkich mieszkańców Małopolski do rozważenia możliwości podjęcia tej odpowiedzialnej funkcji. Troska o dziedzictwo kulturowe to nie tylko zaszczyt, ale także realny wpływ na przyszłość naszej wspólnoty. Dziękuję organizatorom za zaangażowanie w tej sprawie i wykazywanie społecznej inicjatywy – mówi wojewoda małopolski dr inż. Krzysztof Jan Klęczar.

I wicewojewoda małopolska Elżbieta Achinger, film zrealizowany przez: Michał Frączek

– To działania oddolne, które mają ogromne znaczenie dla lokalnych wspólnot. Społeczni opiekunowie zabytków są nie tylko „oczami i uszami” konserwatora, ale także ambasadorami lokalnej historii i aktywności obywatelskiej. Dziękujemy Komitetowi Ochrony Zabytków i Dóbr Kultury za inicjatywę, wierzę że przyczyni się ona do rozwoju sieci społecznej opieki nad zabytkami w naszym województwie – podkreśla I wicewojewoda małopolska Elżbieta Achinger.

Małopolska wojewódzka konserwator zabytków Katarzyna Urbańska, film zrealizowany przez: Michał Frączek

–Nasze Stare Miasto w Krakowie zostało wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO już w 1978 roku jako jedno z 12 pierwszych z całego świata. Jesteśmy z tego dumni, bo dzięki temu nasze miasto zyskało światową sławę i rangę, stojąc obok takich miejsc jak Wersal, Watykan, Akropol czy Wenecja. Utrzymanie tak wspaniałego dziedzictwa wymaga niestety ogromnej pracy. Jeśli chciałbyś mi w tym pomóc, przystąp do akcji „Zostań społecznym opiekunem zabytków” – mówi małopolska wojewódzka konserwator zabytków Katarzyna Urbańska.