Dwór w Baranówce w gminie Kocmyrzów-Luborzyca, to wyjątkowy przykład architektury ziemiańskiej. Niestety, jego stan techniczny pozostawia wiele do życzenia – budynek niszczeje, jego elewacja ulega degradacji, a wnętrza wymagają gruntownej renowacji. Niepodjęcie działań konserwatorskich może skutkować bezpowrotną utratą tego cennego elementu dziedzictwa kulturowego. Jaka przyszłość czeka ten zabytkowy obiekt, który przez lata pełnił istotną rolę w lokalnej historii?

Historia i architektura dworu

Założenie dworskie w Baranówce pochodzi z XIX wieku, choć obecny murowany budynek został wzniesiony w latach 20. XX wieku przez Józefa Amouraux. Obiekt łączy w sobie elementy ziemiańskie późnobarokowe i modernistyczne. Korpus główny, pełniący funkcję reprezentacyjno-mieszkalną, sąsiaduje ze skrzydłem gospodarczym. Charakterystycznymi cechami architektonicznymi są łamany dach polski, portyk wsparty na dwóch kolumnach oraz wielopołaciowe daszki ryzalitów.

Niegdyś otoczony malowniczym parkiem, dziś dwór znajduje się w opłakanym stanie. Układ przestrzenny parku uległ zatarciu, a sam budynek wymaga natychmiastowej renowacji.

– Budynek od dawna straszy swoim wyglądem. Przez jakiś czas mieszkały tu osoby bezdomne, a wieczorami gromadzili się narkomani. To smutne, że tak cenny zabytek został pozostawiony na pastwę losu – mówi jeden z mieszkańców.

Obecnym właścicielem dworu jest gmina Kocmyrzów-Luborzyca. W przeszłości podjęto dwie próby sprzedaży nieruchomości, jednak nie znaleziono nabywców. Pojawiły się również nieoficjalne doniesienia o potencjalnych spadkobiercach zgłaszających roszczenia do nieruchomości, jednak gmina w odpowiedzi na nasze zapytanie zdementowała te pogłoski. Przez długi czas brakowało także odpowiednich środków na przeprowadzenie renowacji, co doprowadziło do dalszej degradacji zabytkowego obiektu.

Zainteresowanie stanem dworu – nasza interwencja

W związku z niepokojącymi doniesieniami dotyczącymi pogarszającego się stanu technicznego dworu, zwróciliśmy się do Urzędu Gminy Kocmyrzów-Luborzyca z zapytaniem dotyczącym przyszłości tego obiektu. W odpowiedzi uzyskaliśmy informację, że nieruchomość znajduje się w zasobach gminy, a w przeszłości podejmowano próby jej sprzedaży. Przeprowadzono dwa przetargi, jednak nie znaleziono nabywcy, co było związane z fatalnym stanem technicznym zabudowań.

Gmina dysponuje dokumentacją projektowo-architektoniczną, niezbędną do podjęcia prac remontowych. Obecnie procedowane jest uzyskanie pozwolenia na budowę, co otwiera drogę do potencjalnej rewitalizacji dworu.

Co dalej z dworkiem?

Celem gminy jest przekształcenie zespołu dworskiego w miejsce rozwoju kultury, które mogłoby pełnić funkcję lokalnego ośrodka artystycznego.

Stan dworu w Baranówce wymaga pilnych działań. Bez podjęcia szybkich kroków istnieje ryzyko dalszej degradacji cennego zabytku. Będziemy śledzić postępy w tej sprawie i informować o kolejnych decyzjach dotyczących przyszłości tego miejsca.

Źródła:

Piotr Libicki: Dwory i pałace wiejskie w Małopolsce i na Podkarpaciu. Poznań: Wiedza Powszechna, 1974.

Podobne wpisy